Rješenje spora: Dragoja Dakić, Gradiška
Broj:01-478-8/18/R-105-36
Datum: 08.03.2019.
Na osnovu odredbi člana 28. stav 1. alineja 4. Zakona o električnoj energiji („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 8/08, 34/09, 92/09 i 1/11), člana 10. stav 1. tačka 9. Statuta Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske – Prečišćeni tekst („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 6/10), člana 33. stav 1. tačka g. Poslovnika o radu Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 59/10) i člana 74. Pravilnika o javnim raspravama i rješavanju sporova i žalbi („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 70/10 i 7/19), u skraćenom postupku rješavanja spora po zahtjevu Dakić Dragoja iz Gradiške, protiv Mješovitog holdinga „ERS“ – MP a.d. Trebinje – ZP „Elektrokrajina“ a.d. Banja Luka u vezi sa tarifama po kojima se isporučuje električna energija, odnosno u vezi sa osporavanjem obračuna neovlašćene potrošnje električne energije, Regulatorna komisija za energetiku Republike Srpske, na 105. redovnoj sjednici, održanoj 08. marta 2019. godine, u Trebinju, donijela je
R J E Š E NJ E
1. ODBIJA SE zahtjev Dakić Dragoja iz Gradiške od 17.12.2018. godine, kojim osporava Račun za neovlašćeno utrošenu električnu energiju broj NF-510606361-6002-10361 od 31.08.2018. godine, u iznosu od 414,22 KM, na mjernom mjestu EDB: 2164090, koje se nalazi na adresi Atifa Topića broj 40 u Gradišci, kao neosnovan.
2. Svaka stranka snosi svoje troškove koje je imala u ovom postupku.
3. Ovo rješenje se objavljuje na oglasnoj tabli i internet stranici Regulatorne komisije.
O b r a z l o ž e nj e
Podneskom, koji je u Regulatornoj komisiji za energetiku Republike Srpske (u daljem tekstu: Regulatorna komisija) primljen dana 17.12.2018. godine, Dakić Dragoja iz Gradiške (u daljem tekstu: podnosilac zahtjeva) pokrenuo je postupak rješavanja spora protiv Mješovitog holdinga „ERS“ – MP a.d. Trebinje – ZP „Elektrokrajina“ a.d. Banja Luka (u daljem tekstu: protivna strana), u vezi sa tarifama po kojima se isporučuje električna energija, odnosno u vezi sa obračunom neovlašćene potrošnje električne energije. Podnosilac zahtjeva prigovara na obračun neovlašćene potrošnje u iznosu od 414,22 KM, koji je protivna strana sačinila na osnovu Zapisnika o utvrđivanju neovlašćene potrošnje broj 001/00676 od 23.08.2018. godine u kome je konstatovano da je podnosilac zahtjeva u poslovnom prostoru „Dakić“ d.o.o samovoljno pokidao plombe na brojilu i priključio odlazne kablove na plombe 440164 i 156326. Podnosilac zahtjeva dalje navodi da je ovo mjerno mjesto iz kategorije “Ostala potrošnja na niskom naponu“ odjavio u aprilu 2018. Godine, što je potvrdio i kontrolni tim protivne strane, u prisustvu inspektora MUP-a RS, te konstatovano u zapisniku broj 001/0001742 o kontroli priključnog voda i mjernog mjesta. S obzirom da se predmetno brojilo nalazi sa vanjske strane objekta i da je kidanje plombi moglo uraditi i treće lice odnosno lice po čijoj je prijavi izvršena kontrola ovog mjernog mjesta, te zbog naprijed navedenog i iz razloga što je ovo mjerno mjesto odjavljeno, isključeno na brojilu i na pancer osiguračima, podnosilac osporava navedeni obračun i traži da se ovaj obračun neovlašćene potrošnje poništi kao neosnovan.
Na traženje Regulatorne komisije, protivna strana je, dana 08.02.2019. godine, dostavila izjašnjenje o zahtjevu podnosioca i raspoloživu dokumentaciju. U izjašnjenju protivne strane je, između ostalog, navedeno da je podnosilac zahtjeva registrovan kao krajnji kupac dana 01.08.2005. godine na mjernom mjestu ED broj: 2164090, u kategoriji “Ostala potrošnja na niskom naponu“, sa direktnim mjerenjem i brojilom serijski broj 156701. Navedeno mjerno mjesto je, na zahtjev podnosioca, odjavljeno i isključeno, o čemu je sačinjen zapisnik i odjava u redovnoj proceduri dana 05.04.2018. godine. Pored toga, podnosilac je u istom objektu registrovan i u kategoriji domaćinstvo na mjernom mjestu ED broj 503542170, sa direktnim mjerenjem i brojilom serijski broj 5976761. Ovo mjerno mjesto je aktivno. Po anonimnoj telefonskoj dojavi krađe električne energije na mjernom mjestu ED broj: 2164090 u poslovnom prostoru „Dakić“ d.o.o Gradiška, izdat je nalog za kontrolu mjernog mjesta u kategoriji Ostala potrošnja na niskom naponu, sa direktnim mjerenjem i brojilom serijski broj 156701. Prilikom kontrole ovog mjernog mjesta lociranog na fasadi objekta, dana 23.08.2018. godine, sačinjeni su Zapisnik broj 001/00018051 o kontroli mjernog mjesta sa direktnim mjerenjem i Zapisnik broj 001/00676 o utvrđivanju neovlašćene potrošnje električne energije. U navedenim zapisnicima je konstatovano da su samovoljno pokidane plombe i priključeni odlazni kablovi na brojilo tako da je iz navedenog poslovnog prostora, produžnim kablom, priključen automat za sladoled Haljita Haljitija koji je zatečen na licu mjesta i potpisao zapisnik. Ovoj kontroli su prisustvovali pripadnici policije, a podnosilac zahtjeva nije bio prisutan. Na zahtjev tužioca zatražen je ponovni uviđaj od strane policije zbog čega je dana 24.08.2018. godine na osnovu Naloga za rad broj 50200/5288753, uz prisustvo policije, sačinjen Zapisnik broj 001/0001742 o kontroli priključnog voda i mjernog mjesta u poslovnom prostoru „Dakić“ d.o.o Gradiška. Navedena kontrola je potvrdila stanje iz prethodnog dana, odnosno konstatovano je postojanje “trofazne priključnice na vanjskoj fasadi“ preko koje se napaja poslovni prostor „Dakić“ d.o.o Gradiška, mimo mjerenja u poslovnom prostoru, a preko mjerenja domaćinstva. Na odlaze brojila u poslovnom prostoru serijski broj 156701, na kome su pokidane plombe, priključen je kabal iz domaćinstva. Zbog toga što je trošio električnu energiju za kategoriju potrošnje koja mu nije odobrena podnosilac je izmirio dugovanje po obračunu za neovlašćenu potrošnju na mjernom mjestu domaćinstva.
Međutim, dana 31.08.2018. godine, podnosiocu podneska je, na osnovu zapisnika o utvrđivanju neovlašćene potrošnje na mjernom mjestu EDB: 2164090, u poslovnom prostoru „Dakić“ d.o.o Gradiška, dostavljen obračun neovlašćene potrošnje iskazan na računu broj NF-510606361-6002-10361 u iznosu od 414,22 KM, zbog samovoljnog skidanja ili oštećenja plombe mjernog uređaja koji se nalazi na posjedu krajnjeg kupca, kao vida neovlašćene potrošnje, u smislu odredbe člana 89. stav 1. tačka g) Opštih uslova za isporuku i snabdijevanje električnom energijom – prečišćeni tekst (“Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 90/12), u daljem tekstu: Opšti uslovi, za period od od 01.08.2018. – 28.08.2018. godine. Protivna strana dalje u izjašnjenju pojašnjava način obračuna neovlašćeno utrošene električne energije primjenom odredbi člana 91. stav 3. Opštih uslova. Podnosilac zahtjeva je odbio da plati račun broj NF-510606361-6002-10361 u iznosu od 414,22 KM i obavijestio protivnu stranu da se obratio Regulatornoj komisiji osporavajući osnov za navedeni obračun neovlašćene potrošnje.
Regulatorna komisija je, nakon što je razmotrila sve prikupljene dokaze u ovom postupku, ocijenila da je pribavljeno dovoljno dokaza na osnovu kojih se može utvrditi pravilno i potpuno činjenično stanje i donijeti pravedna odluka i bez posebnog saslušanja stranaka i dodatnog prikupljanja i izvođenja dokaza. S obzirom na to, Regulatorna komisija je, na 103. redovnoj sjednici, održanoj 20. februara 2019. godine, donijela zaključak da se ovaj spor rješava u skraćenom postupku i na istoj sjednici utvrdila i nacrt rješenja u ovom postupku. Ovi akti su dostavljeni strankama, kojima je ukazano da u roku od osam dana od dana prijema mogu dostaviti komentare na dostavljene akte. Takođe, na internet stranici i oglasnoj tabli Regulatorne komisije je objavljeno i obavještenje za javnost o rješavanju spora u skraćenom postupku, u kojem je, takođe, ukazano na mogućnost podnošenja komentara. U ostavljenom roku stranke nisu podnosile komentare na navedene akte. Međutim, pošiljka sa navedenim aktima upućena podnosiocu zahtjeva je vraćena Regulatornoj komisiji, pri čemu je od strane ovlašćenog privrednog društva za poštanski saobraćaj prilikom pokušaja dostave dana 25.02.2019. godine, na koverti konstatovano i ovjereno da je podnosilac otputovao.
U postupku rješavanja ovog spora izvršen je uvid u sljedeću dokumentaciju koju su stranke priložile: podnesak od 17.12.2018. godine, izjašnjenje od 08.02.2019. godine, energetsku karticu, energetsku karticu – proširenu, karticu po datumu knjiženja – redovna potrošnja, karticu po datumu knjiženja sa razdvojenim saldom energije i kamate – redovna potrošnja, čitačke liste, nalog za rad broj 50200/5288753, Zapisnik broj 001/0001742 o kontroli priključnog voda i mjernog mjesta u poslovnom prostoru „Dakić“ d.o.o Gradiška, Zapisnik broj 001/00676 o utvrđivanju neovlašćene potrošnje električne energije, te račun broj NF-510606361-6002-10361 u iznosu od 414,22 KM, zbog samovoljnog skidanja ili oštećenja plombe mjernog uređaja.
Nakon razmatranja zahtjeva podnosioca, izjašnjenja protivne strane i nakon izvršene ocjene priloženih dokaza, kako pojedinačno tako i u njihovoj međusobnoj povezanosti, u ovom postupku rješavanja spora su utvrđene sljedeće činjenice relevantne za odlučivanje:
u evidencijama protivne strane, kao krajnji kupac električne energije na mjernom mjestu ED broj: 2164090, na adresi Atifa Topića broj 40 u Gradišci u kategoriji “Ostala potrošnja na niskom naponu“, registrovan je podnosilac zahtjeva;
podnosilac zahtjeva je registrovan i na mjernom mjestu EDB: 503542170, koje se nalazi na adresi Atifa Topića broj 40 u Gradišci, u kategoriji potrošnje “Domaćinstvo“;
dana 05.04.2018. godine mjerno mjesto ED broj: 2164090 u kategoriji “Ostala potrošnja na niskom naponu“ je, na zahtjev podnosioca, odjavljeno i isključeno sa elektrodistributivne mreže;
navedeno mjerno mjesto ED broj 2164090 u kategoriji “Ostala potrošnja na niskom naponu“se nalazi na fasadi objekta podnosioca zahtjeva;
dana 23.08.2018. godine izvršena je kontrola mjernog mjesta ED broj 216090, kojom je utvrđeno da su skinute distributivne plombe na glavnim osiguračima i na brojilu broj 156701 na mjernom mjestu ED broj 216090 o čemu je sačinjen Zapisnik broj 001/00018051 o kontroli mjernog mjesta sa direktnim mjerenjem i Zapisnik broj 001/00676 o utvrđivanju neovlašćene potrošnje električne energije;
dana 31.08.2018. godine, protivna strana je sačinila Račun za neovlašćeno utrošenu električnu energiju broj NF-510606361-6002-10361 u iznosu od 414,22 KM, zbog samovoljnog skidanja ili oštećenja plombe mjernog uređaja koji se nalazi na posjedu krajnjeg kupca i isti dostavila podnosiocu zahtjeva;
podnosilac zahtjeva nije platio iznos fakturisan po osnovu izvršenog obračuna neovlašćene potrošnje.
Na osnovu izvedenih dokaza, a posebno na osnovu Zapisnika broj 001/00018051 o kontroli mjernog mjesta sa direktnim mjerenjem i Zapisnika broj 001/00676 o utvrđivanju neovlašćene potrošnje električne energije utvrđeno je da su kontrolom ovlašćenih radnika distributera od 23.08.2018. godine na mjernom mjestu ED broj 216090 zatečene skinute distributivne plombe na glavnim osiguračima i brojilu broj 156701. Činjenično stanje utvrđeno u ovim zapisnicima nije sporio ni podnosilac zahtjeva. O skinutim distributivnim plombama podnosilac zahtjeva nije blagovremeno obavijestio protivnu stranu, a što je bila njegova propisana obaveza. Time je potvrđeno da je u ovom slučaju postojala neovlašćena potrošnja električne energije u smislu odredbe člana 89. stav 1. tačka g) Opštih uslova.
Imajući u vidu činjenicu da su skinute distributivne plombe sa glavnih osigurača i brojila na ovom mjernom mjestu, protivna strana je sačinila obračun neovlašćene potrošnje u iznosu od 414,22 KM, o čemu je izdat Račun za neovlašćeno utrošenu električnu energiju broj NF-510606361-6002-10361 od 31.08.2018. godine. Ovaj obračun je sačinjen pravilno, odnosno u skladu sa odredbom člana 91. stav 3. Opštih uslova.
U zahtjevu se podnosilac poziva na tvrdnju da on nije preduzimao neovlašćene radnje u vidu skidanja distributivnih plombi sa glavnih osigurača i brojila. Međutim, za odlučivanje o zahtjevu, odnosno postojanju neovlašćene potrošnje električne energije u ovom slučaju, nije relevantna činjenica, koje lice je odgovorno za preduzimanje neovlašćenih radnji na mjernom mjestu u vidu skidanja distributivnih plombi, niti se ta odgovornost utvrđuje u ovom postupku. Utvrđivanje odgovornosti za preduzimanje neovlašćenih radnji na mjernom mjestu se utvrđuje u krivičnom postupku pred nadležnim sudom, budući da se neovlašćenim skidanjem ili oštećenjem plombe mjernog uređaja stiču obilježja posebnih krivičnih djela, koja se gone po službenoj dužnosti. Obračun neovlašćeno utrošene električne energije je sačinjen u skladu sa naprijed navedenim odredbama Opštih uslova, a Opšti uslovi su doneseni na osnovu člana 23. alineja 6. i odredbe člana 74. Zakona o električnoj energiji. Odredbom člana 74. Zakona o električnoj energiji utvrđeno je šta je predmet regulisanja Opštih uslova, odnosno taksativno je utvrđeno koji odnosi treba da se urede Opštim uslovima. Između ostalog, odredbom člana 74. tačka 12. Zakona o električnoj energiji jasno je propisano da se Opštim uslovima uređuje način utvrđivanja količine i snage neovlašćeno utrošene električne energije, kao i način obračuna i naplate neovlašćeno utrošene električne energije. U konkretnom slučaju za utvrđivanje obaveze plaćanja iznosa neovlašćeno preuzete električne energije u skladu sa navedenim odredbama Opštih uslova relevantna je činjenica da su zatečene skinute distributivne plombe na glavnim osiguračima i brojilu, kao vida neovlašćene potrošnje u smislu odredbe člana 89. stav 1. tačka g). Opštih uslova.
Imajući u vidu naprijed navedeno utvrđeno činjenično stanje, kao i navedeni pravni osnov, utvrđeno je da je zahtjev podnosioca u vezi sa osporavanjem obračuna neovlašćene potrošnje zbog skidanja distributivnih plombi na glavnim osiguračima i na brojilu u iznosu od 414,22 KM, u cjelosti neosnovan, te je odlučeno kao u tački 1. dispozitiva ovog rješenja.
S obzirom da se ovaj spor rješava u skraćenom postupku i da su troškovi postupka bili neznatni, te da nijedna stranka u postupku nije podnijela zahtjev za naknadu troškova postupka, Regulatorna komisija je tačkom 2. dispozitiva ovog rješenja odlučila da svaka stranka snosi svoje troškove, koje je eventualno imala u ovom postupku, a na osnovu člana 27. stav 2. Zakona o električnoj energiji.
Nakon što je strankama upućen nacrt rješenja i zaključak o rješavanju ovoga spora u skraćenom postupku na komentarisanje, u Regulatornu komisiju je vraćena pošiljka sa ovim aktima koja je upućena podnosiocu zahtjeva. Dostavljač je na koverti konstatovao da je podnosilac zahtjeva otputovao. Imajući u vidu ovu činjenicu, kao i činjenicu da podnosilac zahtjeva nije obavijestio Regulatornu komisiju o promjeni adrese u smislu odredbe člana 84. stava 1. Zakona o opštem upravnom postupku (Službeni glasnik Republike Srpske, broj 13/02, 87/07, 50/10 i 66/18), to je na osnovu odredbe člana 84. stav 3. istog zakona odlučeno da se ovo rješenje objavi na oglasnoj tabli i internet stranici Regulatorne komisije, kao u tački 3. ovoga rješenja.
Pravna pouka se zasniva na odredbi člana 25. stav 2. Zakona o energetici (“Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 49/09) i odredbama člana 5. i 15. Zakona o upravnim sporovima(“Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 109/05 i 63/11).
Pravna pouka:
Ovo rješenje je konačno. Protiv ovog rješenja može se pokrenuti upravni spor podnošenjem tužbe Okružnom sudu u Trebinju u roku od 30 dana od dana prijema rješenja.
Predsjednik
Vladislav Vladičić
