Indeks pojmova
| Proizvodnja | proizvodnja električne energije u hidroelektranama, termoelektranama i drugim elektranama koje su priključene na prenosnu ili distributivnu mrežu, kao i proizvodnju za vlastite potrebe |
| Proizvođač | pravno ili fizičko lice koje proizvodi električnu energiju |
| Distribucija | prenošenje električne energije kroz distributivne sisteme srednjeg i niskog napona sa ciljem njene isporuke kupcima |
| Snabdijevanje | podrazumjeva prodaju, uključujući i preprodaju električne energije kupcima |
| Snabdijevanje tarifnih kupaca | podrazumjeva prodaju električne energije kupcima koji kupuju električnu energiju za vlastite potrebe po regulisanim (propisanim) tarifama |
| Isporuka električne energije | predaja električne energije iz objekta jednog elektroenergetskog subjekta u objekat drugog elektroenergetskog subjekta ili kupca |
| Trgovina | podrazumijeva kupovinu i prodaju električne energije |
| Trgovac | pravno lice koje se bavi trgovinom električne energije |
| Kvalifikovani proizvođač | proizvođač koji u proizvodnom objektu proizvodi električnu energiju, koristeći otpad ili obnovljive izvore energije ili kombinovani ciklus proizvodnje toplotne i električne energije na ekonomski primjeren način i u skladu sa mjerama zaštite okoline, na osnovu uslova koje je propisala RERS |
| Dozvola za obavljanje elektroenergetske djelatnosti | tehnički ili pravni dokument koji izdaje RERS putem koga se pravnom ili fizičkom licu dozvoljava obavljanje regulisane elektroenergetske djelatnosti poput proizvodnje, distribucije, snabdijevanja/trgovine električnom energijom |
| Korisnik dozvole | je pravno ili fizičko lice kojem je izdata dozvola za obavljanje elektroenergetske djelatnosti proizvodnje, distribucije, snabdijevanja/ trgovine električnom energijim, te dozvola za izgradnju ili značajniju rekonstrukciju elektroenergetskog objekta |
| Podnosilac zahtjeva | je pravno ili fizičko lice koje podnosi zahtjev RERS-u za izdavanje određene dozvole ili elektroenergetske saglasnosti u skladu sa zakonom |
| Regulisana kompanija | preduzeće koje obavlja jednu ili više elektroenergetskih djelatnosti utvrđenih zakonom; |
| Kupac | pravno ili fizičko lice koje kupuje električnu energiju |
| Kvalifikovani kupac | svaki kupac koji je priključen na prenosnu ili distributivnu mrežu i kome je dozvoljeno da električnu energiju kupuje po svom izboru |
| Nekvalifikovani kupac ili tarifni kupac | kupac za koga se električna energija dobavlja na regulisani način i po regulisanim cijenama, odnosno u skladu sa ovim Pravilnikom |
| Javna usluga | obaveza elektroenergetskih kompanija da određene elektroenergetske djelatnosti obavljaju kao javne usluge u skladu sa zakonom i direktivama Evropske Unije |
| Opšti uslovi za isporuku i snabdijevanje električnom energijom | je opšti akt kojim se regulišu energetski i tehnički uslovi, te ekonomski odnosi između proizvodnje i distribucije, korisnika sistema, snabdjevača i krajnjeg kupca električne energije |
| Operator distributivnog sistema (distributer) | pravno lice nadležno za rukovođenje, održavanje i, ako je potrebno, razvijanje distributivnog sistema u određenoj oblasti i, gdje to važi, njegovo povezivanje sa drugim sistemima i za obezbjeđenje dugoročne sposobnosti sistema da ispuni razumne zahtjeve za distribucijom električne energije |
| Viša sila | je svaka situacija koja ne zavisi od korisnika dozvole i koju on ne može kontrolisati, a usljed koje ne može obavljati aktivnosti iz dozvole (elementarne nepogode, ratovi i sl.) |
| Izgradnja | izgradnja novog ili značajnija rekonstrukcija postojećeg elektroenergetskog objekta |
| Otvaranje dozvole | postupak koji sprovodi RERS u roku važenja izdate dozvole, kako bi se izvršilo usklađivanje uslova dozvole sa promjenama u zakonskoj regulativi ili radi zaštite opšteg javnog interesa |
| Javna rasprava | bilo koja rasprava sazvana od strane RERS-a. Javnost može prisustvovati svim raspravama, međutim, javnost učestvuje u opštim javnim raspravama, a u drugim javnim raspravama samo ako je to odlučeno od strane RERS-a |
| Poslovnik o radu | je Poslovnik o radu Regulatorne komisije za energetiku Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 96/04) |
| Značajnija rekonstrukcija
| podrazumjeva radove na postojećim objektima za proizvodnju ili distribuciju električne energije, kojima se mijenjaju parametri objekta, ali ne uključuje sljedeće: · zamjenu uređaja i opreme ako se ne mijenjaju kapacitet i napon sa tom zamjenom, · zamjenu vodiča dalekovoda sa vodičima istog poprečnog presjeka ili jednog poprečnog presjeka više u skladu sa tehničkim pravilima, · zamjenu jednog ili više stubova, · zamjenu energetskih kablova ako se nije izmjenio napon, · instalisanje opreme u postojeće objekte, ako se takva oprema koristi za kontrolu, signalizaciju i zaštitu, · zamjenu ili rekonstrukciju uređaja ili opreme za koje RERS utvrdi da ne spadaju u značajnu rekonstrukciju.
|
| Svjedok | lice koje se pojavljuje pod krivičnom i materijalnom odgovornošću da iznese svoja zapažanja putem svjedočenja u postupcima RERS-a. Pravna lica, mogu odrediti fizičko lice, kome su poznate činjenice i raspolaže dokazima da svjedoči u ime i za račun pravnog lica i koje će, ukoliko RERS od njega zatraži, da obezbijedi dokaze
|
| Umješač | zainteresovano lice koje ima direktni interes da učestvuje u postupku, jer mu je interes različit od opšteg javnog interesa i kome je od strane RERS-a priznato pravo umješača u postupku pred RERS-om |
| Voditelj postupka/rasprave | lice koje ima ovlaštenje da u ime RERS-a vodi postupak na javnim sjednicama i javnim raspravama, kako bi se omogućilo funkcionisanje RERS-a
|
| Zainteresovano lice | fizičko ili pravno lice koje izrazi želju da učestvuje u bilo kojoj fazi postupka pred RERS-om, ali ne želi da ostvari status stranke u postupku ili umješača
|
| Zakon | Zakon o električnoj energiji Republike Srpske objavljen u „Službenom glasniku Republike Srpske“ broj 66/02, 29/03, 86/03 i 111/04
|
| Proizvođač za vlastite potrebe | pravno ili fizičko lice koje električnu energiju proizvodi za vlastite potrebe
|
| Rezervni snabdjevač | snabdijevača koga RERS na nediskriminirajući i transparentan način odredi da preuzme odgovornost za snabdijevanje električnom energijom određene grupe kupaca u slučaju kada primarni snabdjevač ne ispunjava ugovorene obaveze i prestane da vrši snabdijevanje te grupe kupaca
|
| Regulatorna naknada | godišnji novčani iznos koji korisnik dozvole uplaćuje RERS-u za usluge nadgledanja i primjene dozvole, a određuje se posebnom odlukom RERS-a na bazi budžeta RERS-a usvojenog od strane Narodne skupštine Republike Srpske i može se vremenom mijenjati
|
| Jednokratna regulatorna naknada (regulatorna taksa) | je naknada koja se uplaćuje RERS-u prilikom predaje zahtjeva za obradu podnesenog zahtjeva
|
| Alokacija troškova | Raspored troškova proizvodnje, prenosa, distribucije i snabdijevanja električnom energijom, na tarifne elemente i na kategorije potrošnje i grupe kupaca.
|
| Bazna godina | Referentna godina u odnosu na koju se vrši utvrđivanje i odobravanje potrebnog prihoda regulisanog preduzeća.
|
| Dizajn tarifa | Skup načela i postupaka kojim se utvrđuju tarifni elementi, različite kategorije potrošnje i grupe kupaca, čijom primjenom u dnevnim intervalima i sezonama se određuju tarifni stavovi i uspostavljaju odnosi između njih u skladu sa ciljevima i načelima regulacije elektroenergetskog sektora .
|
| Dugoročni granični trošak mjernog mjesta kupca
| Godišnji prihod potreban da se nadoknade fiksni troškovi rada i održavanja distributivnog sistema kojim se obezbjeđuje priključenje novog potrošača na postojeću mrežu i stabilno napajanje, te troškovi očitanja, obrade podataka, fakturisanja i naplate za izvršene usluge.
|
| Dugoročni granični trošak kapaciteta distribucije
| Godišnji prihod potreban da se nadoknade ukupni izdaci u najjeftinije kapitalno ulaganje radi podmirenja dodatnog kilovata potrošnje distributivnog sistema. Ovi izdaci obuhvataju ukupno ulaganje u izgradnju i instalaciju dodatnog kapaciteta jedinične snage (ukupno ulaganje / dodatni kapacitet postrojenja), uključujući fiksne troškove rada i održavanja postrojenja po jedinici tokom upotrebnog vijeka postrojenja.
|
| Dugoročni granični trošak proizvodnog kapaciteta
| Godišnji prihod potreban da se nadoknade ukupni izdaci u najjeftinije kapitalno ulaganje u proizvodni resurs radi podmirenja dodatnog kilovata opterećenja. Ovi izdaci obuhvataju ukupno ulaganje u izgradnju i instalaciju proizvodnog postrojenja sa najjeftinijom tehnologijom i fiksne troškove rada i održavanja tog postrojenja, radi podmirenja dodatnog jediničnog opeterećenja. Izbor tehnologije se vrši bez obzira na cijenu energije koja se proizvodi takvom tehnologijom.
|
| Elektroenergetski bilans | Uravnotežen plan proizvodnje i potrošnje električne energije u Republici Srpskoj, uključujući isporuku i preuzimanje energije izvan elektroenergetskog sistema RS. Elektroenergetski bilans RS donosi Vlada RS koji je prethodno usaglašen sa NOS-om.
|
| Funkcionalna alokacija troškova | Razvrstavanje troškova električne energije po funkciji u kojoj su nastali na troškove proizvodnje, prenosa, distribucije ili snadbijevanja.
|
| Istovremeno vršno opterećenje | Opterećenje kupca, grupe kupaca ili kategorije potrošnje postignuto u vremenu vršnog opterećenja elektroenergetskog sistema.
|
| Kategorija potrošnje | Podjela potrošača na osnovu karakteristika potrošnje električne energije, prema naponu na mjestu preuzimanja, vremenu potrošnje, maksimalnom opterećenju, vrsti mjernih uređaja i namjeni korišćenja električne energije.
|
| Krajnji kupac | Kupac koji kupuje električnu energiju za vlastite potrebe i korišćenje.
|
| Kratkoročni granični trošak energije | Ukupan trošak proizvodnje dodatne jedinice električne energije na datom kapacitetu.
|
| Licencirana sredstva | Stalna (materijalna i nematerijalna) sredstva kojima se obavlja elektroenergetska djelatnost (proizvodnja, distribucija i snabdijevanje električnom energijom) na regulisanom tržištu za čije obavljanje je potrebna dozvola RERS-a.
|
| Marginalni (granični) trošak sistema | Cijena energije iz elektrane koja se, prema redoslijedu dispečiranja po cijeni, posljednja uključuje u sistem radi obezbjeđenja potrebne snage.
|
| Mjerno mjesto kupca
| Mjesto na kojem su ugrađeni uređaji za mjerenje električne energije koju kupac preuzima iz elektroenergetskog sistema radi potrošnje.
|
| Neistovremeno vršno opterećenje
| Registrovano vršno opterećenje kupca, grupe kupaca ili kategorije potrošnje postignuto u bilo koje vrijeme, bez obzira na vrijeme vršnog opterećenja sistema.
|
| Nezavisni operator sistema
| Pravno lice koje ima dozvolu da upravlja pogonom i dispečiranjem prenosne mreže.
|
| Obračunska snaga | Tarifni elemenat u kojem se mjeri i izražava proizvodni, prenosni i distributivni kapacitet, potreban da se podmiri maksimalno opterećenje kupca u svakom trenutku tokom obračunskog perioda. |
| Obračunska stopa godišnje naknade za povrat ulaganja | Godišnja stopa izražena u postotcima kojom se iznos kapitalnog ulaganja svodi na godišnji iznos prihoda potrebnog da se ulaganje nadoknadi (carrying charge rate).
|
| Odobreni potrebni prihod | Iznos prihoda potreban elektroenergetskom preduzeću da nadoknadi sve opravdane troškove nastale obavljanjem licencirane djelatnosti kojeg odobri RERS za određivanje tarife.
|
| Proizvodnja na pragu elektrane | Ukupna proizvodnja generatorskih postrojenja elektroenergetskog preduzeća umanjena za vlastitu potrošnju preuzetu sa otcjepa elektrane i gubitke na generatorskom transformatoru, a koja se predaje u elektroenergetsku mrežu.
|
| Prosječna ponderisana stopa povrata | Stopa povrata na potrebna neto stalna sredstva i trajna obrtna sredstva za obavljanje regulisane djelatnosti koju odobrava RERS prema strukturi izvora iz kojih se finansira (vlasnički i pozajmljeni kapital) i koja se primjenjuje za određivanje tarifa u elektroenergetskoj djelatnosti.
|
| Regulisana djelatnost | Elektroenergetska djelatnost proizvodnje, prenosa, distribucije, trgovine i snabdijevanja električnom energijom za čije obavljanje je potrebna dozvola Regulatora u skladu sa Zakonom (licencirana djelatnost).
|
| Regulisane cijene | Cijene proizvoda i usluga elektroenergetske djelatnosti u sistemu obavezne javne usluge koje utvrđuje Regulator.
|
| Snabdjevač električnom energijom nergijom
| Korisnik dozvole za snabdijevanje kupaca električnom energijom. |
| Tarifni period | Period za koji važe tarifni stavovi za korisnike distributivnih sistema i tarifni stavovi za nekvalifikovane kupce električne energije koje odobrava Regulator.
|
| Tarifni elementi | Obračunske veličine tarifnog sistema u kojima se mogu izraziti učinci preduzeća – korisnika dozvole za obavljanje elektroenergetske djelatnosti i obračunati naknade za takve učinke.
|
| Tarifni sistem | Sistem kriterijuma i pravila koji sadrži: tarifne elemente, način njihove primjene u određenim dnevnim intervalima i sezonama za kategorije potrošnje i grupe kupaca i tarifne stavove za obračun cijene prenesene / utrošene električne energije.
|
| Tarifni stav | Tarifni elementi primijenjeni na grupe kupaca za različite dnevne intervale i sezone, sa pripadajućim jediničnim cijenama.
|
| Trajna obrtna sredstva | Prosječno stanje potrebnih obrtnih sredstava za obavljanje regulisane djelatnosti koje RERS priznaje i koja se uključuju u regulativnu osnovu.
|
| Trošak priključka | Ukupno ulaganje u izgradnju i instalaciju priključka krajnjeg kupca na distributivnu mrežu i jednokratno ulaganje radi obezbjeđenja uslova za priključenje koje kupac nadoknađuje prilikom priključenja, u skladu sa članom 63. i 64. Zakona o električnoj energiji („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 66/02, 29/03, 86/03 i 111/04), (u daljem tekstu: Zakon).
|
| Tržišna cijena energije | Cijena električne energije na tržištu na kojem kupci i prodavci električne energije iz Republike Srpske mogu trgovati električnom energijom.
|
| Unakrsno subvencionisanje | Alokacija troškova regulisanih djelatnosti na kategorije potrošnje i/ili grupe kupaca koja nije zasnovana na direktnoj zavisnosti i/ili uzročnosti nastanka troškova tako da jedna grupa snosi troškove koji su trebali biti alocirani na drugu grupu. |
| Podnesak | zahtjev, žalbu, prijedlog, prijavu, odgovor, prigovor i druga saopštenja kojima se fizičko ili pravno lice u okviru postupka, obraća RERS-u; |
| Nepotpun podnesak | podnesak koji sadrži formalni, suštinski ili proceduralni nedostatak da bi se postupalo po njemu, ili je nerazumljiv i nije u skladu sa odredbama ovog Pravilnika ili drugih propisa RERS-a; |
| Zahtjev | podnesak kojim fizičko ili pravno lice pokreće postupak pred RERS-om; |
| Podnosilac zahtjeva | pravno ili fizičko lice koje podnosi zahtjev za pokretanje postupka pred RERS-om; |
| Žalba | podnesak upućen RERS-u radi pokretanja drugostepenog postupka u slučajevima utvrđenim Zakonom; |
| Podnosilac žalbe | fizičko ili pravno lice koje podnosi žalbu za pokretanje postupka pred RERS-om u slučajevima utvrđenim Zakonom; |
| Nepotpuna žalba | žalba koja sadrži formalni, suštinski ili proceduralni nedostatak, da bi se po njoj postupilo, ili je nerazumljiva i nije u skladu sa odredbama ovog Pravilnika ili drugih propisa RERS-a; |
| Stranka u postupku | fizičko ili pravno lice po čijem je zahtjevu postupak pokrenut ili protiv koga se vodi postupak i kome je RERS utvrdio taj status; |
| Proceduralni podnesak | dokument dostavljen RERS-u o nekom proceduralnom pitanju u postupku; |
| Protivna strana | drugu stranku u postupku na koju se odnosi predmet zahtjeva, žalbe ili istrage RERS-a, odnosno čija radnja ili propuštanje je predmet postupanja RERS-a; |
| Pisani medij | jedno od štampanih sredstava javnog informisanja koje je dostupno na cijeloj teritoriji Republike Srpske; |
| Učesnik u postupku | stranke u postupku i umješače. |
| SKRAĆENICE | |
| RERS | Regulatorna komisija za energetiku Republike Srpske (Regulator) |
| DERK | Državna regulatorna komisija za električnu energiju Bosne i Hercegovine |
| FERK | Regulatorna komisija za električnu energiju u Federaciji Bosne i Hercegovine |
| NOS | Nezavisni operator sistema prenosne mreže |
| OB | Obrazac |
